Ελληνική Μυθολογία - Μέρος Ενατο: ΗΦΑΙΣΤΟΣ

Οι Ολύμπιοι θεοί, ενώ ήταν πλασμένοι από τους αρχαίους Έλληνες με ανθρώπινη μορφή και ανθρώπινο σώμα, διακρίνονταν για την εξαιρετική τους ομορφιά. Τα μαλλιά και το πρόσωπό τους ακτινοβολούσαν και η μορφή τους μπορούσε να μαγέψει και να γαληνέψει και τα πιο άγρια θηρία της φύσης. Τα σώματά τους ήταν αρμονικά πλασμένα με τις τελειότερες αναλογίες.
Όμως ανάμεσά τους ζούσε και ένας θεός που εκτός από την ακατανίκητη δύναμή του και την αθανασία του, δεν έμοιαζε καθόλου με τους υπόλοιπους.  Αυτός ήταν ο Ηφαιστος, ο θεος προστάτης της φωτιάς, της σιδηρουργίας των πέτρινων κατασκευών και της γλυπτικής. Γιος του Δία και της Ήρας από τη γέννηση του ακόμη γνώρισε την εγκατάλειψη, τον εκδιωγμό και την περιφρόνηση. Ο Ήφαιστος είναι ο πιο άσχημος από τους θεούς, μαυριδερός και κουτσός τόσο που η αποκρουστική του όψη τον κάνει ανεπιθύμητο μεταξύ των υπολοίπων Ολύμπιων θεών. Παρουσιαζόταν με παχιά και μακριά γενειάδα, με χοντρά και άσχημα χαρακτηριστικά. Επιπλέον, ήταν κοντός και χοντρός, με αδύναμα πόδια που δεν μπορούσαν να συγκρατήσουν εύκολα το βάρος του. Είχε δασύτριχο στήθος και τα μπράτσα του ήταν τεράστια από τη συνεχή δουλειά στο εργαστήρι του.

 Σχετικά με τα πρώτα χρόνια της ζωής του και την αναπηρία που αντιμετώπιζε στο πόδι του,δίνονται πολλές και ποικίλες εξηγήσεις. Μια παράδοση μας αναφέρει ότι η Ήρα μόλις γέννησε τον Ήφαιστο πάνω στον Όλυμπο,ζήτησε να δει το μωρό της. Μόλις όμως αντίκρισε το κουτσό και μαυριδερό βρέφος που της παρουσίασαν έγινε έξω φρενών. Πώς ήταν δυνατόν να γεννήσει αυτή, μια πανέμορφη θεά, ένα τόσο άσχημο μωρό; Σκέφτηκε ότι δε θα μπορούσε με κανένα τρόπο ν' αντιμετωπίσει τις κοροϊδίες των υπόλοιπων θεών και τα ειρωνικά τους γέλια.Έτσι λοιπόν άρπαξε μανιασμένη το μωρό και το πέταξε από τον Όλυμπο. Ο Ήφαιστος κατέληξε στον Ωκεανό. Εκεί τον βρήκαν και τον περιμάζεψαν η Θέτιδα και η Ευρυνόμη. Ο Ήφαιστος πέρασε μαζί τους τα εννιά πρώτα χρόνια της ζωής του, σε μια θαλάσσια σπηλιά, το παλάτι του Νηρέα. Με τα κοράλλια και τα μαργαριτάρια ο Ήφαιστος έφτιαχνε θαυμαστά κοσμήματα στις θεές που τον προστάτευαν. Έτσι τους έδειχνε την αγάπη και την ευγνωμοσύνη του.

 Ένας άλλος μύθος διηγείται ότι ο Ήφαιστος έπαθε το ατυχές γεγονός σε μεγαλύτερη ηλικία. Ήταν μια μέρα, όπως πολλές άλλες, που το θεϊκό ζευγάρι ο Δίας και η Ήρα μάλωναν. Οι φωνές της πρώτης θεάς αντηχούσαν σ' ολόκληρο τον Όλυμπο και προκαλούσαν τα σχόλια των υπολοίπων. Δεν μπορούσε να διανοηθεί πώς κατάφερε ο σύζυγός της, παρόλες τις δικές της προσπάθειες να τον παρακολουθεί συνέχεια, να συνάψει ερωτικές σχέσεις με μια θνητή, την Αλκμήνη. Το χειρότερο απ' όλα ήταν ότι απέκτησε μαζί της κι ένα γιο, τον Ηρακλή. Ο Δίας άρχισε ν' αστράφτει και να βροντά από τα νεύρα του· δεν άντεχε άλλο την αρρωστημένη ζήλια της Ήρας. Ο καημένος ο Ήφαιστος σ' αυτόν τον τρικούβερτο καβγά πήρε το μέρος της μητέρας του. Ο πατέρας του τότε, θολωμένος καθώς ήταν από την οργή του, άρπαξε τον άσχημο γιο του, που ποτέ δεν τον συμπάθησε πραγματικά, και τον πέταξε μ' όλη του τη δύναμη κάτω από τον Όλυμπο. Ο Ήφαιστος μια ολόκληρη μέρα στροβιλιζόταν στην ατμόσφαιρα και τελικά κατέληξε με ορμή πάνω στη Λήμνο. Το σώμα του βρόντηξε σε κάποια βράχια του νησιού και από τότε ο Ήφαιστος κουτσάθηκε για όλη του τη ζωή.

 Γενικά, τα πρώτα χρόνια της ζωής του ο Ήφαιστος έζησε μακριά από τον Όλυμπο και είτε από μόνος του, είτε με τη βοήθεια κάποιου δασκάλου έγινε ο πρώτος τεχνίτης ανάμεσα στους θεούς. Οι γονείς του δεν τον αντιμετώπισαν ποτέ ως ίσο με τα υπόλοιπα παιδιά τους. Ο Ήφαιστος ήταν καλόκαρδος και υπομονετικός, όμως πάντα σκεφτόταν τη συμπεριφορά των γονιών του και εκνευριζόταν· τον έπιανε το παράπονο και πολλές φορές έπαιρνε την εκδίκησή του.

 Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο μύθος στον οποίο ο Ήφαιστος στην γιορτή της μητέρας του στον Όλυμπο, της κατασκεύασε και της έδωσε ως δώρο έναν ολόχρυσο θρόνο με ανάγλυφες σκαλιστές παραστάσεις από την ζωή των θεών. Μόλις της τον πρόσφερε, η Ήρα αμέσως τον δοκίμασε με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση αφού
όπως ήταν γνωστό, οι κατασκευές του Ηφαίστου δεν είχαν ισάξιές τους. Πέρασε λίγη ώρα και η Ήρα άκουγε και συνομιλούσε με τους υπολοίπους θεούς από το νέο της θρόνο, όταν όμως θέλησε να σηκωθεί διαπίστωσε πως κάτι τέτοιο της ήταν
αδύνατο. Ο Ήφαιστος την είχε αιχμαλωτίσει με αόρατα δεσμά τα οποία κανείς άλλος δεν ήταν ικανός να λύσει. Αυτό είναι το δώρο μου για εσένα μητέρα και για τη αγάπη που μου έδειξες όταν ήμουν μικρός. Τι φταίω εγώ που γεννήθηκα
άσχημος και μαυριδερός και με πέταξες από τον Όλυμπο; της είπε. Μάταια τον παρακαλούσε η Ήρα να τον απελευθερώσει, μάταια και οι υπόλοιποι θεοί να τον μεταπείσουν μαλώνοντάς τον, μάταια και ο Άρης θέλησε με την βία να του αλλάξει γνώμη καθώς ο Ήφαιστος τον αντιλήφθηκε έγκαιρα και του πέταξε έναν αναμμένο δαυλό κάνοντάς τον να πάει και να κρυφτεί πίσω από τις θεές.

Στη συνέχεια αποχώρησε για το αγαπημένο του νησί, την Λήμνο όπου ο φίλος του ο Διόνυσος κατάφερε αφού τον μέθυσε πρώτα με κρασί να τον μεταπείσει και να ταξιδέψουν στη συνέχεια πείσω στον Όλυμπο. Εκεί ο Δίας απαίτησε από τον Ήφαιστο να απελευθερώσει την μητέρα του καθώς όπως του είπε παρατράβηξε το αστείο. Ο Ήφαιστος του απάντησε πως θα το έκανε με την προϋπόθεση ο ίδιος να του ικανοποιούσε μία χάρη. Αφού δέχτηκε ο Δίας, ο Ήφαιστος έλυσε τα δεσμά της Ήρας και τότε ζήτησε από τον Δία την χάρη που του υποσχέθηκε. Μπροστά σε όλους τους θεούς ο Ήφαιστος ζήτησε από τον Δία για γυναίκα του την Αφροδίτη. Όλοι σάστισαν, όλοι μείνανε έκπληκτοι, κανείς δεν το πίστευε ο πιο άσχημος άντρας να παντρευτεί την ομορφότερη θεά. Περισσότερο από όλους ντράπηκαν η Αφροδίτη και ο Δίας καθώς ήταν υποχρεωμένος να τιμήσει τον λόγο του. Έτσι η θεά του έρωτα και της ομορφιάς έγινε σύζυγος του πιο άσχημου από τους θεούς.

  Ο Ήφαιστος ήταν ο θεϊκός σιδηρουργός. Κατασκεύαζε όπλα, παλάτια, κοσμήματα, όλα περίτεχνα και σπουδαία. Το παλάτι του στον Όλυμπο ολόχρυσο με πολύτιμους λίθους στολισμένο. Τα δώρα του στους θεούς ασύλληπτης έμπνευσης και ομορφιάς. Αυτός δώρισε στον Δία την αιγίδα (που μετά έδωσε στην Αθηνά) και το σκήπτρο του, στην Δήμητρα το δρεπάνι, στον Απόλλωνα και την Άρτεμη τα χρυσά τους βέλη, στον ήλιο τα λαμπρό του άρμα και στον Διόνυσο το ολόχρυσο κύπελό του. Αυτός κατασκεύασε τα όπλα του Αχιλλέα, που του ζήτησε η μητέρα του η Θέτιδα. Ακόμη, στον Ήφαιστο αποδίδεται και η κατασκευή του Τάλου. Ο Τάλως ήταν ένα τεράστιο ανθρωπόμορφο, χάλκινο κατασκεύασμα το οποίο ο θεός δώρισε στον βασιλιά της Κρήτης Μίνωα. Ο Τάλως προστάτευε ολόκληρο το νησί καθώς με τα τεράστια βήματά του ήταν ικανός να ταξιδεύει τόσο γρήγορα που λέγεται ότι έκανε τρεις φορές το γύρο του κοσμου σε μία ημέρα. Ο προστάτης της Κρήτης που κατάστρεφε με την καυτή του ανάσα όποιο εχθρικό πλοίο στρεφόταν ενάντια στο νησί απενεργοποιήθηκε τελικά από τους αργοναύτες, οι οποίοι στον γυρισμό τους από την Κολχίδα και με την βοήθεια της μάγισσας Μήδειας, η οποία του προκάλεσε σύγχυση, κατάφεραν να τον τραυματίσουν στο πόδι, από όπου έτρεξε από την μοναδική του φλέβα σαν λιωμένο μέταλλο το αίμα του.

 Οι αρχαίοι Έλληνες συνήθως φαντάζονταν τον Ήφαιστο σαν έναν απλό εργάτη μέσα στο εργαστήρι του με μουντζουρωμένο από καπνούς πρόσωπο και μουσκεμένο στον ιδρώτα. Φορούσε πάντοτε έναν κοντό αμάνικο χιτώνα για να μη δυσκολεύεται στις κινήσεις του. Κάποιοι μύθοι λένε πως το εργαστήρι του ήταν όχι στον Όλυμπο, αλλά στη Λήμνο. Πίστευαν μάλιστα πως βρισκόταν μέσα στο ηφαίστειο του νησιού. Οι φλόγες και οι ατμοί που έβγαιναν από τον κρατήρα προέρχονταν από τα καμίνια του θεού και οι υπόκωφοι θόρυβοι που ακούγονταν ήταν τα χτυπήματα του σφυριού με τα οποία ο Ήφαιστος έδινε θαυμάσιες μορφές στα πολύτιμα μέταλλα που επεξεργαζόταν.

Η σχέση του με τον Δία ήταν σχέση υποταγής. Ο Ήφαιστος έκανε το θέλημα του πατέρα του πάντα. Ήταν αυτός που του άνοιξε το κεφάλι με το σφυρί του για να ξεπήδησε η Αθηνά από μέσα και ήταν αυτός που ύστερα από εντολή του πατέρα του αιχμαλώτισε τον προμηθέα στον Καύκασο. Ο Προμηθέας που έκλεψε την φωτιά από τους θεούς και την έδωσε στους ανθρώπους παρά την αντίθετη διαταγή του
Δία, τιμωρήθηκε για τη ανυπακοή του αυτή να περάσει την υπόλοιπη ζωή του αλυσοδεμένος στον Καύκασο όπου ένας τεράστιος γύπας του έτρωγε τα σωθικά κάθε μέρα αφού αυτά αναπλάθονταν κάθε νύχτα.Ευτυχώς τον
Προμηθέα γλίτωσε από το μαρτύριο του ο Ηρακλής που κατάφερε να σπάσει τα δεσμά του Ηφαίστου.

 Ο Ήφαιστος ήταν για τους αρχαίους Έλληνες η προσωποποίηση της φωτιάς, που τόσο βοήθησε το ανθρώπινο γένος στα πρώτα του στάδια. Σπάνια παρουσιάζεται να χρησιμοποιεί τη φωτιά ως μέσο καταστροφικό. Συνήθως τη χρησιμοποιεί ως μέσο για την επεξεργασία πολύτιμων μετάλλων. Γι' αυτό όλοι οι τεχνίτες και ιδιαίτερα οι σιδηρουργοί τον θεωρούσαν προστάτη τους.

 Ο θεϊκός σιδηρουργός ήταν ίσως λίγο παραπεταμένος πάνω στον Όλυμπο μα τιμημένος ανάμεσα στους ανθρώπους.



Σχετικά άρθρα:

Ελληνική Μυθολογία - Μέρος πρώτο: ΔΙΑΣ

Ελληνική Μυθολογία - Μέρος Δευτερο: ΠΛΟΥΤΩΝΑΣ

Ελληνική Μυθολογία - Μέρος Τρίτο: ΆΡΤΕΜΙΣ

Ελληνική Μυθολογία - Μέρος Τεταρτο: ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ

Ελληνική Μυθολογία - Μέρος Πεμπτο: ΔΗΜΗΤΡΑ

Ελληνική Μυθολογία - Μέρος Εκτο: ΑΡΗΣ

Ελληνικη Μυθολογια - Μερος Εβδομο: ΗΡΑ 

Ελληνικη Μυθολογια - Μερος Ογδοο: ΜΕΔΟΥΣΑ

Ελληνική Μυθολογία - Ο Μύθος του Ορφέα

ΠΗΓΗ"RAMNOUSIA
Πηγή: Ελληνική Μυθολογία - Μέρος Ενατο: ΗΦΑΙΣΤΟΣ - RAMNOUSIA